Eleaniztasun proiektua

Arratsalde on!!!

Izan al duzue eleaniztasun proiektuaren berri? Gure inguruko eskola eta ikastola batzuetan jada abian dagoen eta zabaltzeko joera izango duela dirudien proiektua da.

Joera honen ustetan, gaur egun mundu edo gutxienez Europa mailan integratzeko beharrezkoa da euskera eta gaztelera ez ezik beste hirugarren hizkuntzaren bat ere jakitea. Horrela ba, ideologia hau jarraitzen duten zentruek hirugarren hizkuntza horren ikaskuntza bultzatzen du modu sendoan haurrak oso txikak direnetik.

Modu horretara eskola askok eta askok aukeratzen dute Ingelesa hirugarren hizkuntza moduan.

Proiektua metodlogia eraikitzaile baten oinarrituta dago eta maila eta ziklo desberdinetan ikasleen behar eta premiei erantzuna ematen saiatzen da.

Irakaskuntza eleaskotarikoaren planteamendu orokorra eta helburuak:

Eleaniztasunaren planteamenduak, esan bezala, ez du orain arteko elebitasunaren planteamendua ukatzen, osatzen baizik. Hau da, orain arteko elebitasunaren planteamendua, euskara hizkuntza nagusi delarik, gaztelania (hegoaldean) edo frantsesa (iparraldean), bi hizkuntzak ondo ezagutzeko eta erabiltzeko gaitasuna lortzea izan bada, hemendik aurrera, elebitasunaren planteamenduari eutsiz, atzerriko hizkuntzen ezagutza eta erabilera izango da eleaniztasunaren planteamendua.

Zein aukeratu atzerriko lehen hizkuntzatzat, ingelesa ala frantsesa? Arrazoi sendoak egon daitezke lehen aukera  frantsesaren zein ingelesaren alde egiteko. Horren aurrean, antolatzaileok hasieran bi aukera horiek eskaini genituen eta erabakia ikastolen esku utzi genuen.  Ikastola guztiek ingelesa aukeratu zuten, eta ordutik aurrera ingelesa hartu dugu atzerriko lehen hizkuntzatzat.

Gaur egun  proposatzen dugun irakaskuntza eleaskotarikoaren planteamendu orokorra hau da:

Maila		Adina	Euskara	Gaztelania	Ingelesa	Frantsesa
H.H	1 2 3	3-4 4-5 5-6	X X X		X X
L.H.	1 2 3 4 5 6	6-7 7-8 8-9 9-10 10-11 11-12	X X X X X X	x x X X X X	X X X X X X
DBH	1 2 3 4	12-13 13-14 14-15 15-16	X X X X	X X X X	X X X X	X X X X

Taula honetan ikus daitekeenez, lau hizkuntza irakasteko planteamendua egiten dugu. Euskararen eta gaztelaniaren kasuan ez dago aldaketarik, hau da, euskarak jarraitzen du irakaskuntzako hizkuntza nagusi izaten eta ikasleek, gaztelaniaz ordu gutxiago aritu arren, gaztelania euskara bezain ondo menderatzea lortu behar dute. Berrikuntza nagusia atzerriko lehen hizkuntzaren (ingelesaren) irakaskuntza goiztiarrean datza. Atzerriko bigarren hizkuntza (frantsesa) irakasten Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzaren hasieran hasten da. Ikastola batzuetan alemana ikasteko aukera ere eskaintzen da.

Planteamendu orokor honekin lortu nahi diren helburuak:

 Euskarari eta gaztelaniari dagokienez, legez ezarrita daudenak lortzea da helburua, hau da, “ikasle guztiei, baldintza beretan, derrigorrezko hezkuntzaren bukaerarako bi hizkuntza ofizialen ezaupide praktikoa bermatzea eta euskararen erabilera eta normalizazioa indartzea”

Atzerriko lehen hizkuntzari, hau da, ingelesari dagokionez, ikasleek Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza bukatzean (16 urte) lortuak izan beharko dituzte atzerriko hizkuntzei buruz Dekrektuak etapa horretarako arautzen dituen ulermen, produkzio, irakurketa, idazketa, hizkuntz gogoeta, jarrera, etab.etarako hizkuntz gaitasunak. Eta  gutxieneko eduki horiez gainera, ondoko hauek:

a)    Ikasleak gai izan bitez ahoz eta idatziz harremanak ingelesez izateko elkarren arteko komunikazio arrunt batean.

b)    Erabil bezate ingelesa transmisio-hizkuntza bezala aldez aurretik seinalatutako eskola-gaiak jorratzeko.

c)    Gai izan bitez ingeles hizkuntzari buruzko analisi gramatikalak egiteko, halaber hizkuntza honek beste hizkuntzekiko dituen erlazio eta interferentziak aztertzeko.

d)    Esperientzia hori jarraitu ez dutenek bezain ongi mendera bitzate euskara eta gaztelania eta adimen garapen bera lor bezate.

Atzerriko bigarren hizkuntzari dagokionez, hau da, frantsesari, hizkuntza horren lehen hurbilketa egitea da helburua.

Proiektuaren ebaluazioa

Ebaluazioaren objektibotasuna gordetzeko, kanpo-ebaluazio bat egiten da. Hau da, talde ebaluatzailea osatzen duten pertsonak, proiektuaren barruan koordinazio pedagogiko edo antolamenduko eginkizunak dituztenez bestelakoak dira. Proiektuaren kanpo-ebaluazioa Euskal Unibertsitate Publikoko Hizkuntzen Pedagogi Institutuak (HIZPEIk) egiten du.

Eta proiektua ebaluatzeko hipotesiak, berriz, hauexek dira: ingelesean oinarrizko komunikazio gaitasuna garatuko dela, ez diola euskarari kalterik egingo, ez jarreran edo identifikazio-graduan, eta ezta gaitasun-mailan ere, eta berebat atzerriko hizkuntza bat adin goiztiarrean sartzeak ez diola kalterik egingo gaztelaniazko gaitasunari eta ezta gaitasun intelektualen garapenari ere.

Hipotesi horiek egiaztatzeko, alde batetik, 76 ikasleko lagin bat hautatu da esperientziarekin 1991-92an hasi ziren 8 ikastetxeren artetik (Talde esperimentala), eta bestetik, talde esperimentalaren antzeko ezaugarriak dituzten baina proiektuan parte hartzen ez duten 7 ikastetxetako 90 ikasleko beste lagin bat (Kontrol-taldea).

Eta emaitzei dagokienez, esan dezakegu  hamar urteko bilakaeran oro har betetzen ari direla ingelesa adin goiztiarrean sartzeak euskara eta gaztelaniazko gaitasunei, hala nola gaitasun intelektualei, kalterik egiten ez zielakoari buruz planteatutako hipotesiak. Ingeleseko emaitzen kasuan, talde esperimentaleko ikasleen emaitzak kontrol taldeko ikasleenak (8 urterekin ingelesa hasitakoak) baino 25% inguru hobeak dira.

Halere, jakina, behin betiko ebaluazioa ezingo da egin proiektua bukatzen den arte, hots, ikasleek Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza 2002-03 urtean bukatzen duten arte.